Xử lý nước thải là một quá trình quan trọng giúp loại bỏ tạp chất gây ô nhiễm ra khỏi nguồn nước. Nhờ vậy mà vấn đề ô nhiễm môi trường, đặc biệt là ô nhiễm nguồn nước được hạn chế. Trong một hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn, bể xử lý nước thải là một phần không thể thiếu giúp nguồn nước thải đầu ra đạt được chất lượng tốt nhất.
1. Tìm hiểu khái niệm của bể xử lý nước thải
Trong cuộc sống sẽ có nhiều loại nước thải từ nhiều nguồn khác nhau như nước thải sinh hoạt, nước thải sản xuất công nghiệp, nước thải từ bệnh viện,… Trong tất cả các loại nước thải đều có chứa rất nhiều chất độc hại gây ô nhiễm cho môi trường như kim loại nặng, chất hữu cơ, chất vô cơ, chất hóa học độc hại từ thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu, chất gây màu, chất gây mùi,… Vì vậy, việc xử lý những chất ô nhiễm có trong nước thải trước khi thải ra bên ngoài môi trường,… là vô cùng quan trọng.
Bể xử lý nước thải là một thành phần không thể thiếu trong quá trình xử lý nước thải. Đây là nơi để chứa đựng và tiến hành quá trình loại bỏ những chất bẩn độc hại ra khỏi nguồn nước. Nguồn nước sau khi được xử lý tại bể phải đảm bảo đạt chuẩn theo QCVN 14:2008/BTNMT. Nhờ vậy mà môi trường sẽ không bị ảnh hưởng bởi nguồn nước ô nhiễm, đảm bảo sinh hoạt và sức khỏe của con người.

2. Các loại bể xử lý nước thải được ứng dụng phổ biến nhất hiện nay
Hiện nay có nhiều loại bể xử lý nước thải khác nhau. Mỗi bể sẽ có các đặc trưng, chức năng và nhiệm vụ riêng biệt.
2.1 Bể tách dầu mỡ
Loại bể này được thiết kế thêm cho hệ thống xử lý nước thải chứa nhiều dầu mỡ động, thực vật phát sinh từ khu vực nấu ăn. Đúng như tên gọi, nhiệm vụ của bể tách dầu mỡ đó là tách riêng phần dầu mỡ đang nổi trên bề mặt nước thải để loại bỏ.
2.2 Bể thu gom
Đây là nơi tập trung toàn bộ lượng nước thải phát sinh từ sinh hoạt hay việc sản xuất của các nhà máy, xí nghiệp,… Tại bể thu gom sẽ được lắp đặt thêm song chắn rác có tác dụng chặn các chất thải rắn có kích cỡ lớn lại đây. Sau khi nước thải đi qua bể thu gom sẽ được đưa tới bể điều hòa.
2.3 Bể điều hòa
Bể điều hòa có chức năng đảm bảo sự ổn định của nồng độ và lưu lượng nước thải để tránh xảy ra hiện tượng lắng cặn. Nhờ có máy thổi khí, máy sục khí khuấy đảo liên tục dùng để tách mùi hôi nên nồng độ COD, BOD sẽ được giảm từ 20 – 30% khi nước thải được xử lý ở bể điều hòa.
2.4 Bể kỵ khí UASB
Nước thải tại bể này sẽ được xử lý các chất hữu cơ có nồng độ và hàm lượng cao nhờ xảy ra đồng thời cả 3 giai đoạn: Phân hủy – Lắng bùn – Tách khí.

2.5 Bể thiếu khí Anoxic
Chức năng của bể này đó là loại bỏ Nito và Photpho có nồng độ cao trong nước thải thông qua các quá trình như lên men, cách mạch, khử nitrat thành thành nitơ.
2.6 Bể hiếu khí SBR
Bể này được sử dụng để xử lý các chất ô nhiễm hữu cơ dựa vào các vi sinh vật hiếu khí. Bể hiếu khí còn được gọi là bể bùn hoạt tính với các vi sinh vật hiếu khí hoạt động lơ lửng không ngừng sinh sôi và phát triển nhờ vào việc sử dụng oxy và hấp thụ các chất ô nhiễm trong nước thải làm thức ăn.
Các bông bùn được tạo thành trong bể sẽ nhanh chóng lớn dần giúp giảm BOD, COD. Tuy nhiên, quá trình này cần dùng đến máy thổi khí, đĩa thổi khí nên tiêu tốn khá nhiều năng lượng.
2.7 Bể lắng và trợ lắng
Bể này thường được dùng sau các bể sinh học và bể keo tụ, có chức năng trợ lắng cặn, bông cặn có trong nước thải. Để đảm bảo đạt hiệu quả xử lý nước thải, bể lắng cần được xây với chiều sâu ít nhất là 3m và thời gian lưu nước ít nhất là 5h.
2.8 Bể chứa bùn
Đúng như tên gọi, bể chứa bùn có nhiệm vụ chính là lưu trữ lượng bùn phát sinh từ các bể xử lý nước thải phía trước như bể hiếu khí, thiếu khí, bể lắng. Tại bể này được trang bị máy ép bùn có chức năng làm bùn nhanh khô, giảm kích thước bùn thải ra một cách tối đa.

2.9 Bể khử trùng
Nước sau khi được xử lý ở các bể trước sẽ được chuyển đến đây để tiến hành tiêu diệt các loại vi khuẩn vẫn còn tồn tại trong nước bằng Clorine. Sau khi được diệt khuẩn, nước sẽ được chuyển tới bể chứa nước sạch. Bởi vậy đây là một bể xử lý bắt buộc phải có trong một hệ thống xử lý nước thải.
2.10 Bể chứa nước sạch
Sau khi nước thải được xử lý qua các bể kể trên thì sẽ được chuyển về đây để lưu trữ. Nước được lưu tại đây đã đáp ứng được các yêu cầu có thể xả ra ngoài môi trường tiếp nhận như ao, hồ, sông, suối,…
3. Tại sao cần đến bể xử lý nước thải
Với tốc độ phát triển của xã hội cũng như quá trình đô thị hóa như hiện nay, các loại nước thải phát sinh ngày càng nhiều đã gây sức ép vô cùng lớn đối với các cơ quan môi trường. Vì vậy việc xây dựng bể xử lý nước thải là vô cùng cần thiết và cấp bách. Bởi nếu nước thải chưa được xử lý triệt để mà thải ra môi trường sẽ làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống và sức khỏe con người.
Bể xử lý nước thải có những chức năng cụ thể như sau:
- Thu gom lượng nước thải từ nhiều nguồn khác nhau để dễ dàng xử lý tập chung.
- Bể xử lý nước thải sẽ giúp loại bỏ các tạp chất, chất rắn, chất vô cơ lơ lửng tồn tại trong nước.
- Có chức năng khử màu, khử mùi giúp giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm nguồn tiếp nhận nước thải.
- Giúp loại bỏ các vi sinh vật và chất độc hại đang tồn tại trong lượng nước thải từ đó góp phần bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên.
- Một chức năng cực kỳ quan trọng khác đó là điều hòa nồng độ PH trong nước luôn ở mức ổn định.

4. Thiết kế bể xử lý nước thải
Nhu cầu sử dụng bể xử lý nước thải ngày càng phổ biến. Tùy theo từng quy mô và nhu cầu… của mỗi khu vực mà thiết kế và thi công bể cho phù hợp. Thông thường khi lắp đặt bể cần chú ý đến các vấn đề như sau:
- Vấn đề bố trí máy bơm tại bể xử lý nước thải cần chú trọng đảm bảo chất lượng và ít bị hao mòn cơ học. Bởi máy bơm có tác dụng dẫn nước thải luân chuyển qua các khu vực bể khác nhau để xử lý. Vị trí đặt máy bơm cũng cần được bố trí phù hợp với hệ thống đường ống dẫn nước và lưu lượng của dòng thải.
- Sử dụng phương pháp nạp hóa chất cho các bể xử lý nước thải. Phương pháp này giúp loại bỏ photpho và điều hòa bùn thải vô cùng hiệu quả.
- Sục khí tại các bể xử lý nước thải cần được bố trí hợp lý để kiểm soát được lượng điện tiêu thụ và tối ưu năng suất của bể. Nếu sục khí quá nhỏ thì chất lượng nước sẽ bị ảnh hưởng; ngược lại sục khí quá lớn thì sẽ bị lãng phí năng lượng và làm thay đổi cấu trúc bùn.

5. Lời kết
Để việc xử lý nước thải đạt hiệu quả tốt nhất cũng như hạn chế được một số rủi ro có thể xảy ra trong quá trình vận hành, việc thiết kế và thi công bể xử lý nước thải đạt chuẩn, an toàn và chất lượng là một việc cực kỳ quan trọng. Hãy liên hệ với công ty Cơ khí Toàn Á để được hỗ trợ lắp đặt hệ thống xử lý nước thải tối ưu nhất nhé